Lise eğitimi alan çoğu öğrenci savcı ne iş yapar diye merak eder. Çünkü savcı her zaman insanların duyduğu bir meslektir. Buna karşılık olarak insanlar savcının tam iş tanımını da bilmez. İnsanlar savcının iş tanımının zorlu olduğunu bilse de mesai saatleri içerisindeki işi fazla bilinmez. Genellikle insanlar bir olayda savcı ile karşılaştıklarında onun iş tanımını adım adım öğrenir. Savcı olmak zaman insanların gözde mesleklerin de biridir.
Gençlerin savcı olmayı istemesinin en büyük nedenlerinden biri de budur. Savcı maaşı ile insanları fazla etkilemez. Son yıllarda televizyon ve kitaplarda savcı mesleğinin önde olması insanları daha fazla cezbetmiştir. Savcılar polis, avukat ve hakimler ile sürekli çalıştığı için de gençleri etkilemektedir. Savcılar sürekli olarak sabit saatlerde çalışmalarını sürdürmez. İş tanımı hayli zor olması nedeniyle mesai saatleri dışında da savcılar fazlası ile çalışır. Ayrıca savcıların iş yükümlülükleri de diğer mesleklere oranla çok daha fazladır.
İş yükümlülüğü fazla olması ile de savcılığı herkes yapamaz. Bunun nedenlerinden bir tanesi de savcıların tüm işlerini devlet adına yapmasıdır. Bu durum başlı başına bir yükümlülüktür. Devletin çalışma mekanizmasında savcılar adaletin oldukça önemli bir parçasıdır. Duruma göre savcının işleri farklılık gösterir. Bir diğer yandan erkek ya da kadın olarak savcılık mesleği yapılabilir. Kadın savcı olmak için ekstra bir çalışma ya da proje yapmaya gerek yoktur. Savcı unvanı almak için herkes aynı koşullardan geçer ve aynı sorumlulukları alır.
Savcı Nedir ve Nerelerde Çalışır?
Gençler savcı ne iş yapar sorusundan önce savcı kavramını tam olarak öğrenmelidir. Savcılar genel olarak suçun ya da ihbarın kanuna uygun olup olmadığını inceler. Yetkileri doğrultusunda savcılar soruşturmayı da sürdürür. Sav kelimesinin kökü “Söz” olduğu için savcılar aslında Sözcülerdir. Bu yüzden iş tanımında savcılara kanun sözcüsü unvanı da fazlası ile kullanılır. Savcılar özel sektörde çalışmaz. Sade ve sadece devlet bünyesinde savcılar işlerini yapar. Devlet bünyesinde de savcılar direkt olarak Adalet Bakanlığı bünyesinde çalışmalarını sürdürür.
Örneğin bir kaza anında suçla ilgili bir durum potansiyeli olduğunda savcılar hemen devreye girer. Olayı araştırarak delilleri toplar ve soruşturma dosyasını hazır hale getirir. Ülkemizde savcı adaletin simgesi olarak da ifade edilir. Bu ifade savcı olmak isteyen kişilere ekstra yükümlülükler yükler. Savcı olmak için bazı kişisel özellikler de gereklidir. Adaletli, disiplini, dürüst, objektif ve güvenilir olmak bir savcının sahip olması gereken özelliklerdir. Ayrıca sürekli takip ve okuma içerisinde olmaları nedeniyle okumayı da sevmelidirler.
Savcı Ne İş Yapar ve Devletteki Çalışma Alanları Nerelerdir?
Savcılar hem idari hem de adli yargıda çalışır. Adli yargıda ve idari yargıda çalışan kişilerin unvanları farklıdır. Adli yargıda çalışan savcılar il ya da ilçelerde şu unvanlarda çalışır:
- Cumhuriyet Savcısı
- Cumhuriyet Başsavcısı
- Cumhuriyet Başsavcısı Vekili
- Yargıtay Cumhuriyet Savcısı
İdari yargıda çalışan savcılar ise Adalet Bakanlığına bağlı olarak sadece Danıştay Savcısı olarak çalışır. Tüm savcılar mesai saatleri içerisinde normal resmi kıyafet ile çalışmak zorundadır. Savcılar büro ve mahkemelerde çalışsa da genellikle olay yeti için sahaya da çıkarlar. Şüpheli olayları incelemek ve delil toplamak için olay yerinde çokça zaman geçirir. Gerekirse 24 saat savcılar çalışabilir. Sabit bir çalışma aralığı hiçbir savcı çalışmaz.
Devlette Savcı Ne İş Yapar ve Hangi İşleri Yapmak Zorundadır?
Savcıların yetkileri oldukça fazladır. Yetkisi fazla olduğu için savcı ne iş yapar sorusunun cevabı da oldukça fazladır. Savcıların yaptıkları işler ise şunlardır:
- Ceza davası açmak
- Şikayetçi olsun ya da olmasın soruşturma yaparak kamu davasını açar.
- Delillerin toplanmasını sağlar.
- Gerekli durumlarda sanıkları sorgularlar.
- Ölümlü suç ya da kazalarda ölen kişilerin adli muayenesini yaptırır.
- Adli tıp tarafından yollanan raporları inceler.
- İddianamenin hazırlanmasını sağlarlar.
- Yargının kararlarını uygularlar.
- Hem kamu hem de mağdurların haklarını savunurlar.
- Araştırma ve soruşturma yapar ve soruşturmayı sonlandırır.
- Haber gelen ya da şahit olduğu suçları alır.
- Adliyede ortaya çıkan sorunların ilgilenmişini sağlar.
Savcı Olmak İçin Gereken Şartlar Nelerdir?
Savcılar denetlenemez kişiler değildir. Savcılar, Kanunlar ve Savcılar Kanunu kapsamında tüm savcılar denetlenir. Savcı olmak için gereken şartlar da şunlardır:
- Kesinlikle Hukuk eğitimi almak gerekir.
- Devletin düzenlediği savcılık sınavında başarılı puanlar almak zorunludur.
- Görevi yerine getirmesine engel hiçbir sağlık sorunu olmamalıdır.
- Devlete karşı hiçbir suç işlememiş olmak gerekir.
- Savcı olmak isteyen herkes askerlik ile ilişiğini kesmelidir.
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayanlar savcı olmaya hak kazanamaz.
- 3 Aydan fazla hapis cezası alan hiç kimse savcı olmaya hak kazanamaz.
Savcılık Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Savcı ne iş yapar sorusunun cevabı olaylar detaylandıkça artar. Kimi zaman insanlar kadın savcı olmanın zorlukları hakkında sorunları anlatır. Fakat hiçbir şekilde devlet düzeyinde bir haksızlık ya da eşitsizlik söz konusu değil. Aynı zamanda çalışma arkadaşları tarafından da bu tarz bir haksızlık söz konusu değildir. Savcıların konumu, yeri ya da bünyesi ne olursa olsun her zaman aynı haklara sahiptir.
Savcıların maaşları da yıl tecrübesine göre değişiklik gösterir. Yeni başlayan bir savcı ile mesleğinde uzun süre çalışan savcı arasında farklar vardır. Son açıklanan fiyatlara göre mesleğe yeni başlayan bir savcı 8 bin TL’ye yakın maaş alır. Fakat sektörde 25 yılını dolduran bir savcı ise 23 bin TL’ye yakın maaş alır. Savcı ne iş yapar sorusu ayrıca dönem dönem tanınan yeni haklar ile genişliyor.