Diğer bütün yönetim sistemlerinde olduğu gibi feodalizm nedir diye merak edilmektedir. Feodalizmin diğer adı da feodal yönetimdir. Bu yönetim sistemi, diğer bütün sistemlerde olduğu gibi kendi içerisinde belirli gruplar ve düzenler barındırır. Dolayısıyla burada da tabandan yukarı doğru hizalanan bir yapı mevcuttur. Bu durumdan kaynaklanarak birçok kişi feodalizm nedir nasıl ortaya çıkmıştır gibi sorular sorar. Bizde sizlere bu yazımızda bu yönetim biçiminden bahsedeceğiz.
Feodalite Nedir ve Toplumsal Yapı Bu Yönetimde Nasıldır?
Feodalizm kısaca Orta Çağ’da görülen bir yönetim sistemidir. Ancak tüm yönetim sistemleri gibi kendi içerisinde çeşitli gruplara bölünmüştür. Özellikle Orta Çağ’da insanlar ne kadar çok çalışsalar da bir yere varamazlardır. Dolayısıyla bugünden bakınca feodalizm nedir tarih açıdan değerlendirilebilecek bir konudur. Özellikle o yıllarda çiftçi olarak doğmuş olsaydınız çiftliklerde çalışmak kaderiniz olacaktı.
Çünkü o dönemin toplumunda tırmanabileceğiniz sosyal basamaklar yoktu. Bunun nedeni ise Orta Çağ Avrupası’ndaki toplumdan kaynaklanıyordu. Burada toplumsal yapı bireyler tarafından statülere göre ayrılan kapalı gruplar halinde örgütlenmişti. Dolayısıyla o dönem için feodalizm nedir gibi sorular çok da anlamlı değildi.
Bu toplumsal yapının genellikle en tepesinde krallar vardı. Kralları, baronlar, şövalyeler ve köylüler izliyordu. Daha önce de dediğimiz gibi her grubun belli görev ve sorumlulukları vardı. Bizler, günümüzde bu sisteme feodal sistem diyoruz. Ancak o zaman feodalizm nedir gibi sorular sorulmadığı için bu sistemin ismi yoktu. Bu yönetim biçimi insanlar tarafından kabullenilmişti.
Feodalizm Özellikleri ve Tarihteki Önemli Noktalar
Tarihçiler arasında Orta Çağ toplumunun bu kadar basit olup olmadığı halen bir tartışma konusudur. Ancak bu durum artık feodalizm nedir gibi soruların sorulması için bir alt yapı oluşturmaz. Çünkü feodal sistem Orta Çağ toplumlarının yapısını genel olarak iyi anlatır. Özellikle yüzyıllar boyunca tüm toprak sahiplerinin krallar olduğu düşünüldüğünde.
Tabi kralların bu durumu mutlak monarşi devrilene kadar devam edebilmiştir. Örneğin 13. Yüzyılda bir kral yetkilerinden ödün vermek zorunda kalmıştır. Bu ödün verme durumu tarihe Magna Carta anlaşması olarak geçmiştir. Bu anlaşmayı imzalayan kral ise İngiltere Kralı John’dur. Bu dönemden sonraki dönemlerde insanların aklında feodalizm nedir diye sorulan sorular şekillenmeye başlamıştır.
Bunun sebebi gayet basittir. Çünkü feodal yönetim o tarihten itibaren tüm Avrupa’da hızla düşüşe geçmiştir. Ancak sadece Fransa’da 1789 Devrimi’ne kadar ayakta kalabilmiştir. Tarihçiler bu durumu feodalizm nedir gibi sorulardan ziyade Fransız halkının yapısına bağlamaktalar. Rusya’da ise 1861 yılında tüm sınıflara toprak sahibi olma hakkı verilmiştir.
Avrupa’da Feodalizm Nedir ve Ne Anlama Gelmektedir?
Feodalizmin içerisinde birçok grubu barındırdığını söylemiştik. Dolayısıyla bu durum kültürel olarak farklılaşan yapılarda göstermiştir. Özellikle Avrupa için feodalizm nedir sorusu, feodalizmin gerçek anlamına yönelik bir sorudur. Çünkü burada yer alan toplumsal sıralama bu yazının giriş paragraflarında verilenler gibidir.
En üstte bulunan krallar mutlak güce sahiptirler. Ayrıca sadakatleri karşılığında baronlara ve lortlara toprak kiralayabilirler. Krallardan sonra sıralamada soyluluk unvanı taşıyan lortlar ve baronlar gelir. Ancak bu insanlardan biri bile o zaman feodalizm nedir diye sorgulamamıştır. Çünkü bu statüdeki inşaların toprakları vardır. Bu durumda onları en zengin ikinci sınıf yapmaktadır.
Feodal sistem içerisinde soylulardan sonra şövalyeler gelmektedir. Bu insanlar arasında belki de feodalizm nedir gibi sorgulamalar olmuştur. Çünkü bu statüdeki insanlar kalacak yer ve yiyecek karşılığında baronlara ve soylulara hizmet ederler. En altta ise en kalabalık sınıf olan köylüler gelmektedir.
Asya’da Feodal Yapı Nedir ve Avrupa ile Farkları Nelerdir?
Görüldüğü gibi Avrupa için feodal yapı yukarıdaki gibidir. Ancak Asya’da, özellikle Japonya’da durum bundan biraz farklıdır. Daha önce feodalizm nedir sorusunun cevabının kültürel olarak değiştiğini söylemiştik. Japonya’da yaşanan da budur. Feodal yapı burada kültürel bir değişikliğe uğramıştır. Ancak halen sistemsel bütünlük korunmuş gibi görünmektedir.
Japonya’da feodal yapının en üst makamı kral yerine imparator olarak isimlendirilir. Kralın mutlak gücüne karşı imparatorun hükümdar olmasına rağmen mutlak gücü çok azdır. Ayrıca bir alt tabakada ise baron ve lortlar yerine şogun ve daimyolar bulunmaktadır. Burada da yine Avrupa’daki gibi feodalizm nedir sorgulaması yapılmaz. Çünkü şogunlar orduları yönetirler ve Japonya’nın gerçek liderleridirler. Daimyolar ise samuray denen savaşçıları kontrol ederler.
Bir alt tabaka da daimyolara hizmet eden samuraylar bulunur. Bu cesur savaşçılar feodalizm nedir gibi bir sorgulama içerisine girmeden daimyolarına hizmet ederler. Ayrıca onların halklarını korurlar. En alt tabakada ise tüccarlar ve köylüler bulunmaktadır. Burada köylüler yiyecek yetiştirirler. Tüccarlarsa kılıç ve giysi gibi şeyleri üretirler. Bu durum tüccarların daha değersiz olmasına neden olmuştur.
Feodal Yönetim Nedir ve Çöküşü Nasıl Gerçekleşmiştir?
Görüldüğü gibi yazımızın içerisinde hem feodalizm nedir hem de özellikleri nedir gibi sorulara cevap verdik. Ancak şimdi de nasıl çöktüğünden bahsedeceğiz. Tarihçiler özellikle 14. Yüzyılda Avrupa’yı vuran Kara Ölüm yani veba hastalığının etkisi olduğunu düşünüyorlar. Lortların ana zenginlik kaynağı ve feodal sistemin temel taşı bilindiği gibi topraktı. Ancak hastalık nedeniyle köylü sayısı azalınca toprağı işleyecek yeterli sayıda insan kalmamıştı.
Böylelikle vebadan kurtulanlar daha zengin olma şansına sahip oldular. Hem ölenlerden kalan toprakları işlediler hem de daha yüksek ücret talep edebildiler. Böylelikle alt sınıfın gelirleri arttı. Bu durumda üst sınıfın kaynakları azalıyordu. Böylelikle orta sınıfın şafağı Orta Çağ karanlığını aydınlatacaktı. Dolayısıyla görüldüğü gibi feodalizm nedir kısaca bu şekilde özetlenebilir.
Tabi her şey bu şekilde olmamış olabilir. Belki geçmişten gelen yanlış kararlarda bu gibi çöküş durumlarını tetiklemiş olabilir. Dolayısıyla tarihsel inceleme gerektiren bu gibi konularda hemen hüküm vermek doğru değildir. Buradan hareketle feodalizm nedir gibi soruların cevapları sistemsel olarak kesin bilinse de tarihsel açıdan çok net değildir.